Met Stad en Ziel Podcast

Aflevering 5: Met Stad en Ziel - Kees Schafrat & Eric Bol ( Boekhandel Broekhuis )

March 15, 2021 De Stadsbeweging
Met Stad en Ziel Podcast
Aflevering 5: Met Stad en Ziel - Kees Schafrat & Eric Bol ( Boekhandel Broekhuis )
Show Notes Transcript

Gasten: directeur/eigenaar Kees Schafrat en bedrijfsleider Deventer Eric Bol van Boekhandel Broekhuis

'We lezen geen boeken, maar we lezen mensen'. Geïnteresseerd in lezen en het boekenvak? Dan moet je deze podcast echt gaan beluisteren. Schafrat en Bol vertellen een eerlijk verhaal over het boekenvak, de 'plus' die zij leveren ten opzichte van online winkels en verbeteringen zie zij signaleren in het aantrekken van een jongere lezersgroep: de twintig plussers. De coronatijd heeft hen beide nieuwe inzichten opgeleverd. Schafrat is eigenaar van vier boekhandels, verspreid over Twente, en heeft onlangs zijn vijfde vestiging geopend in Deventer. Ondanks alle veranderingen blijft één ding ongewijzigd: de vaste overtuiging dat de boekenwereld je wereld vergroot. 

00:00:00
De boekenwinkel vergroot je wereld, zo kijken Kees Schafrat en Eric Bol ernaar. Eigenaar van Boekhandel Broekhuis en manager van de net geopende winkel in Deventer, zweren bij de fysieke boekenwinkel op elke locatie van de boekhandel word je naar het mooiste verhaal gebracht. Bij broekhuis lezen ze eigenlijk geen boeken, maar mensen, Tom en ik praten met hen in deze uitzending van met stad en ziel over hoe hun visie blijft. Ook al zet Corona de boel behoorlijk op de kop.

00:00:33
Zijn jullie allebei uit Deventer komen rijden nu vanuit de nieuwe winkel of?

00:00:38
Ik wel, ik kom net uit Deventer uit de winkel.

00:00:41
Hoe staat het ermee?

00:00:43
Nou, het ziet er geweldig uit, het is een plezier om er elke dag naar binnen te lopen en ook de wandeling van de auto naar de winkel toe is. Elke dag is het heerlijk om de stad te zien. Ik probeer ook elke keer een ander wandelingetje te maken, om elke keer een andere straat mee te pakken. En ja, een groot plezier.

00:00:59
Tourist in eigen plaats zeg maar?

00:01:03
Juist, ja, ja, ik heb al met een binnenstad een geregeld dat we een rondleiding gaan krijgen, ook om met de collega’s samen de stad te ontdekken. Dus dat staat in de planning.

00:01:15
En de winkel is er nu al helemaal in volle glorie en open, of?

00:01:19
Nou ja, niet op de manier waarop je dat het allerliefst zou willen, maar de winkel is open en je moet een afspraak maken en klaar om heerlijk te bezoeken.

00:01:29
Kees, jij bent eigenaar van Broekhuis Boekhandels en dat zijn nogal wat zaken, hé!

00:01:38
Oh, zijn er vijf kan op één hand.

00:01:40
Bij de Albert Heijn lachen ze d’r om, maar ik vind vijf heel netjes.

00:01:46
Ja, en je bent nu een jaartje of tien vertelde je volgens mij eigenaar.

00:01:51
Ja, ik ben in 2009 gekomen, sinds 2012 ben ik eigenaar. Nou, van de in oorspronkelijk twentse boekhandel zoals ze dat mooi noemen 1868 in Hengelo gestart. Drie jaar geleden hadden we ons 150 jarig jubileum met daarin de filialen, dus Hengelo eigenlijk een beetje het moederbedrijf Almelo, Enschede. Wat eigenlijk onze flex store met vier etages en Oldenzaal wat we verleden jaar hebben verplaatst en helemaal nieuw verbouwd. En nu maken natuurlijk de overstap. Hé, naar Overijssel. Dus ja.

00:02:34
Naar de hele provincie?

00:02:35
Kreeg een mooi straat bord aangeboden op de op de opening verleden week en daar stond dan boekhandelaar de overijsselse boekhandelaar ja, dus ik moet nog een beetje wennen van dat het niet alleen maar Twents is, maar dat het nu de hele provincie gaat betreffen.

00:02:49
Ja, ja, mooi en je broekhuis dat is niet je eigen naam.

00:02:57
Nee, dat mijn naam is Kees Schafrat.

00:03:01
Nee, dat lijkt niet eens op elkaar.

00:03:03
Dat lijkt er niet eens op.

00:03:05
Ik probeer met de letters nog te puzzelen maar, nee.

00:03:08
Dat doe ik helemaal niets, maar je ziet er heel zijn heel veel boekhandels in Nederland, of nou Bruce is of Schelten. Maar dat zijn allemaal familie, namen die ze rond 1870, 1860, 1880 zijn gestart en daar zijn er nog een aantal grote bekende namen van over. Nu is het nog maar zelden dat de de huidige eigenaar ook nog zo heten van der velden wel in het noorden, maar dat is ook vijfde generatie. Meestal gaat het zo met één, twee generaties goed, zoals je zakelijk weet. En dan en op een gegeven moment gaat het naar een andere familie, tak en dat is bij ons ook gebeurd en nu ben ik eigenlijk de derde familie tak die de handelsnaam boekhandel broekhuis wat oorspronkelijk wel een familienaam was van twee broers voortzet.

00:03:55
Tom, is dat iets wat je vaker ziet?

00:03:58
Nou op zich niet, hé, want je moet een bepaalde passie hebben. Om dit te gaan doen, denk ik, 2007 gaf je aan dat je de winkel overnam. Toen was het beeld ook al een beetje dat boeken steeds meer verkocht werden via het internet. Dacht jij op dat moment, dit moet ik gaan doen, of dat twijfelde je zelf ook wel een beetje. Was de passie groter dan het verstand?

00:04:17
Nou ja, kijk, ik heb altijd gezegd van ik heb het in 2012 heb ik het overgenomen, nadat ik eerst twee jaar wel wat interim wat dingen had gedaan. Maar ja, ik ben een boekhandels jongen, ik ben geboren boven de boekhandel van m’n vader in Noord-Limburg ik zeg ja boekjes en plaatjes, oftewel boeken en muziek. Dat ja, dat is het enige wat ik kan en natuurlijk als kind is en dat…

00:04:39
Dat Limburgse, dat komt er heel af en toe stiekem even een beetje doorheen.

00:04:41
Heel goed, dus goed.

00:04:45
Je weet het goed te verbloemen, ja!

00:04:46
De nee, dus dat en toen dacht ik van kijk als kind mijn vader een kleine boekhandel, ik heb het bewust niet overgenomen in Noord-Limburg. Ik ben in Haarlem gaan wonen in Leiden allerlei zaken gedaan in de boekhandel, maar het was eigenlijk altijd als éénling zeg maar eventjes als werknemer was het eigenlijk praktisch onmogelijk om zo’n gerenomeerde familienaam over te nemen. Nou ja, toen kwam het allemaal op het pad in 2012, de vorige familie wilde eigenlijk van het bedrijf af en ik denk, ja, ja dacht van nou ja, je kan maar beter ergens spijt van hebben dat je het gedaan hebt dan niet gedaan. Dus ik dacht van nou, ja, misschien is dat dan wel wat het nu moet zijn. Dus ja, ik dacht van, ik ben nog nooit eigenaar van een boekhandel geweest, dus ik denk wel dat ik het kan.

00:05:34
En je doet het nu een jaar of tien.

00:05:36
Ja, een jaar of tien. Ik kom natuurlijk wel uit een ondernemersgezin en ik heb nog wel, ik heb nog een geluidsstudio gehad, 20 jaar lang en nog wat andere dingen. Dus ik ben wel ondernemend maar gewoon als je als zeg maar eventjes medewerken ineens een bedrijf met 80 medewerkers, met vier filialen en een campus winkel op je bord geschoven krijgt. Ja, dat is toch, ja, daar moet je ook in groeien.

00:05:59
Ja, want kun je die eerste dag nog herinneren, want ik ben heel benieuwd, dan krijg je de sleutel. Nou, kijk, wij hadden in binnen 2009 begonnen en toen hadden wij nou, we hebben zeker in de eerste twee jaar nou drie heel vervelende realisaties moeten nemen. Maar dat kwam eigenlijk omdat, ja, de vorige familie met alle respect had, het had een beetje de tijdgeest laten varen. We hadden ook niet meer de scherpte, ja, en toen ik aankwam, dacht ik van ja, wat doen al die mensen, weet je wat? Je zag duidelijk dat dat concept, dat paste al niet meer bij bij 2009 en 2010. Dus dat was natuurlijk een vrij, ja, vrij lastige periode. Toen ik het gekocht heb. Ja, toen ik het kocht, zeg maar 1 juli, ja, dan is het toch een heel ander gevoel, want ik ben jarenlang ook directeur geweest van een andere groep boekhandels en ik doe d’r alles voor. Het voelt als mijn kindje, maar ik weet nog wel dat ik voor de eerste keer, de eerste dag gewoon binnenkwam door m’n eigen voordeur en toen dacht ik ja, dat gevoel, dat is toch, ja, dat, dat kan je niet uitleggen, het voelt toch anders, het voelt op allerlei fronten anders. Het voelt in deze tijd anders verantwoordelijkheden financiën, weet je wel, het zijn, hé, het heeft, het heeft z’n leuke kanten, het heeft ook z’n zorgelijke kanten, maar gewoon het feit dat je denkt: nou, ja, weet je wel, ik hou de regie daarop en natuurlijk met de mensen om me heen gaan we gewoon proberen dat bedrijf de goede kant uit te sturen. En dat ik heb het eerst een jaar of 20 voor andere familiebedrijven gedaan. Toen dacht ik: nou ja, nou weet ik wel hé en nou kan ik het eindelijk weer eens doen zoals ik het zelf zou willen.

00:07:35
Zou je ons wat kunnen vertellen over hoe je dat dan hebt gedaan? Want ik kan me voorstellen: als je zo’n bedrijf overneemt dan wordt ik jouw bedrijf, dan wil je ook een beetje op jouw manier het op jouw manier doen. Hoe? Hoe is die manier?

00:07:46
Nou, kijk, het begint natuurlijk met het bedrijf zelf, het bedrijf zelf moet het, het is een, het is een ik, ik voel, ik voel mezelf cultureel ondernemer. Dus mooie winkels, mooie collecties prachtige lezingen, al dat soort zaken, dus dat, dat is eigenlijk al de basis, dat is gewoon cultureel gezien is het heel rijk.

00:08:08
Het is eigenlijk meer meer dan een boekhandel.

00:08:09
Het is meer dan een boekhandel. Ja dus, en dan worden als boekhandel ook dingen van je verwacht die je niet aan de fietsenmaker gaat vragen. Dat is heel gek. Ze verwachten gewoon bepaalde dingen die horen bij jouw tak van sport, en dat vind ik ook allemaal prima.

00:08:24
Wat voor dingen heb je het dan over?

00:08:26
Nou, ja, men weet de boekhandel heel snel te vinden. Kijk zeg, ik zeg altijd tegen mensen: als d’r een winkelcentrum ergens geopend wordt en Albert Heijn heeft getekend, dan vragen ze als eerste de boekhandel.

00:08:39
De boekhandel?

00:08:39
Ja, want als de boekhandel zit, dan geven ze aan: oké, ze vertrouwd, keurige mensen, hé, dus dat geeft cachet en dat geeft allure. Dat heeft kijk, wij zijn MKB, hé, gewoon heel heel basic MKB, we houden ook een paar procent per jaar over. Als we een boost jaar hebben, dus het is allemaal niet wild, maar toch heeft het een bepaalde allure en dan moet je gewoon dat, dat moet bij jouw persoon passen en dan maak je ook een keuze van. Als je al een bedrijf hebt wat 140, 150 jaar, een bepaalde statuur heeft en als jij denkt hier wil ik gewoon eens zo zo, hier wil ik u zo scherp mogelijk op de wind varen en het maximale er uithalen, dan weet je dat het een kansloze missie is. Daarom past het goed bij elkaar dat ik zeg van joh ik vind het belangrijk om ook mooie dingen te doen. Natuurlijk, een bedrijf moet goed gaan, hé, maar ik ga niet voor het optimale rendement. Dat is een keus en dat past bij. Dan moet je een beetje aanvoelen of dat past bij het bedrijf wat je gaat overnemen. Hé, had ik bijvoorbeeld de AKO of de Bruna over genomen, dan zit je in een heel, dan is je spectrum heel anders. Nou ja, dus dat is dus het bedrijf paste kijk, boekhandels land is eigenlijk maar een. Dat zijn nou ja, 40, 50 bedrijven die er echt een beetje toe doen. Als jij nog geen 50 jaar bestaat, dan doe je helemaal niet mee. Nee, dat is gewoon zo. Dat geldt bij ons, met de medewerkers ook als je twaalf en een half jaar werkt, ik weet het ook, dan krijg je een bosje bloemen bij ons. Echt, dan stel dat helemaal niks voor, zeggen ze succes.

00:10:13
En hoe lang werk jij er al Eric?

00:10:15
Nou, bij broekhuis nu zeven jaar! Maar op…

00:10:18
Dus jij telt nog helemaal niet mee?

00:10:20
Ho, ho, maar op 1 augustus en dan schijnt er iets bijzonders te zijn in de Deventer. Wat dat is de eerste zondag van augustus? Dit jaar werk ik wel 25 jaar in het boeken vak.

00:10:31
Oh kijk!

00:10:32
Dus ik vind we dat ik ergens iets meeneem.

00:10:34
En wat krijg je met 25 jaar?

00:10:35
Nou, dan krijg je bij ons krijg je een, we hebben een systeem, krijg je een speldje en een oorkonde van de Koninklijke boek verkopers bond, en dan hebben we meestal zo één per jaar, één keer per jaar hebben we al drie of vier. Nou, dan doe je he, doe je een beetje mee en dan hebben we echt mensen die echt nou gouden speldjes krijgen, of met 40 jaar, soms 50 jaar. Dus we hebben nou, we hebben een heel ja, we hebben mensen in dienst met een hele lange, met heel lange dienstjaren en dat nou, dat is op zich goed. Vroeger was het ook het zo van als je bij broekhuis in Twente kon werken. Nou, daar was gewoon daar was geen ambtenaren baan, zekerder dan dat. Zo is het en dat is natuurlijk wel in die afgelopen jaren, hé, een jaar of tien geleden, is dat wel wat gekantelder.

00:11:22
Was dat dan ook bij het feit dat het een familiebedrijf is geweest?

00:11:25
Ja, ik denk wel, kijk nou dat, jij zult ook wel eens een familiebedrijf spreken. Een familiebedrijf beweegt mee met de markt. Oftewel. Gaat dat heel slecht? Nou ja, dan gaan de eigenaren maar een paar jaar niet op vakantie. Een beetje flauw, maar onze focus is dus niet het maximale per jaar er uithalen. Ons focus is gewoon om het bedrijf naar de volgende generatie te brengen, en dat is, dat is eigenlijk je doel.

00:11:50
Je bent eigenlijk een familiebedrijf gebleven.

00:11:54
Eigenlijk zijn we gewoon een familiebedrijf gebleven, ondanks dat je een andere pater familiejas hebt. Is het wel als ik dan? Jij moet het maar beamen maar dat is wel het idee.

00:12:05
Hoe ervaar jij dat, Eric?

00:12:08
Het familiebedrijf Broekhuis?

00:12:10
Ja.

00:12:11
Ja, dat ja, ik vind dat een moeilijke keuze. Ik heb een tijdje een andere rol gehad als wat ik nu heb. Nu ben ik weer bedrijfsleider, ik heb je, ben ik algemeen bedrijfsleider geweest en dat is wel een andere tak van sport, die misschien mij net iets anders lag, dat ik liever bijvoorbeeld zelf met klanten en direct met personeel bezig ben. Als het op kantoor zitten en het daar het organiseren. Dus er zitten wel twee verschillende werelden in.

00:12:43
Twee families.

00:12:44
Nou ja, vaders en moeders en de kinderen die rondlopen in het familiebedrijf.

00:12:52
Want je hoort natuurlijk heel vaak in de retail dat mensen en bedrijven vooral al blij zijn als medewerker twee jaar blijft hangen. Dan heb je tegenwoordig in de retail al goed gedaan en jullie beginnen pas lintjes uit te delen als dat 25 jaar is. En wat maakt dat verschil voor jou, Eric, met een gewone winkel dan?

00:13:07
Ik denk dat sowieso een boekhandelaar en het personeel, wat er rondloopt in eerste instantie gepassioneerd zijn over het product. En daar ligt je passie. Ja dan als je eenmaal in een boekwinkel werkt, ja, dat, als je van je hobby je beroep kan maken, is dat het allermooiste beroep wat je kunt hebben en ik denk dat veel van mijn collega’s binnen broekhuis en ook daarbuiten daar zo over denken.

00:13:29
Dus wat is de eerste vraag, bij een sollicitatiegesprek met een nieuwe medewerker?

00:13:33
Nou, wat sowieso wat het favoriete boek is en wat hun heeft. Ja, zeg maar de, het begin is geweest waarom ze zijn gaan lezen en of ze dat aan mij kunnen verkopen het boek.

00:13:44
Ja, want is zo krijgt natuurlijk nog de nodige sollicitaties en die gingen altijd van. Ik heet Marieke Huppeldepup en ik hou zo veel lezen, weet je wel, dat is dat is natuurlijk altijd terwijl eigenlijk. Het is natuurlijk, het heeft een heel romantisch beeld, hé, het heeft een beetje Hugh Grant achtige setting weet wel dat heel schattige maar dat is in de boekhandel, heeft dat natuurlijk ook wel, die momenten zijn er ook, maar het is er gewoon 80 procent is gewoon buffelen. Weet je wel, dan komen dingen binnen, komen klanten dus het is ook. Het is ook voor een deel gewoon de logistiek zoals je dat in heel veel andere bedrijf hebt. Maar toch houdt het iets magisch als of een auteur komt en we hebben ook een avond met zo iemand mensen hebben toch het idee van: ja, die mensen in die boekhandel, die staan toch iets dichterbij bij iets wat mij raakt.

00:14:30
Nou, ik denk wel dat iedereen precies nog weet wat zijn of haar favoriete kinderboek was en precies nog ook hoe het ging. En dat zegt, denk ik, genoeg over het boek. Het heeft je, het is een bevlieging geweest. Nee, geen bevlieging en je bent bevlogen geraakt door het lezen, door één specifieke titel, door één schrijver en dat blijf je je hele leven. Blijf je dat bij.

00:14:51
Ja, en je noemde jezelf hé. Of jullie noemden jezelf geen retailer maar eigenlijk een cultureel bedrijf, waar uit zich dat heel erg in. In een winkel dat het eigenlijk meer is dan een boekenwinkel kun je daar eens voorbeeld ervan noemen?

00:15:04
Nou, kijk, ik noem mezelf altijd cultureel ondernemer en dat uit zich, kijk, dat uit zich, het boeken vak heeft een heel specifiek kenmerk en dat weten de meeste luisteraars niet. Maar ik zal toch nog één keer vertellen, lieve luisteraars. Het Nederlandstalige boek heeft een vaste prijs en dat betekent dat of je nou bij een grote online winkel koopt of bij de de AKO in Den Haag of bij de Bruna in Schagen of bij boekhandel broekhuis of in Lochem bij Lovink het maakt niet uit.

00:15:44
Of online?

00:15:45
Online ook, maakt niet uit het. De uitgever heeft mogen vaststellen, dat boek kost 20 euro en dan kost het ook overal 20 euro. En waarom maak ik dat bruggetje dat bruggetje maak ik, omdat wij dus niet tijdens die periode en dat is een periode van twee jaar mag er ook niet gestunt worden. Echt enorm, dat gebeurt ook helemaal niet. In perceptie van mensen is alles wat online is goedkoper. Maar bij het boek, is dat dus niet zo. Wat maakt dat je je niet op prijs kunt onderscheiden. Kijk als je zegt van nou, ik kan 30 procent korting geven en ik ga, ik hang er Zeeman Lampjes in, hé en ik ga geen service geven en ik ga geen ingewikkelde vragen beantwoorden. Ja, dan houd ik ook wat over en wij zeggen van: nee, het, het gaat juist om de, nou ja, de prijs, de presentatie plaats. Je kent al die de bekende P’tjes wel een beetje. De marketing man, die knikt ook, tegenover mij. Daarvan is prijs bij ons gewoon niet relevant dus wij moeten extra ons best doen op locatie, op sfeer, op service. Dat maakt dat wij gewoon op andere gebieden harder moeten werken. En we leggen de lat ook hoger. Want als je kunt zeggen: nou alles met 20 procent korting, hé, nou dan kun je het jezelf ook makkelijker maken. Maar dat is het mooie van dit vak, dat om culturele redenen is ervoor gekozen en dat is bij wet al tientallen jaren, om dat boek dus te blijven beschermen, zodat het, zodat er ook nog voldoende uitgegeven kan gaan worden in Nederland en niet alleen maar de bestsellers.

00:17:23
Zou je dan misschien ook kunnen zeggen dat boeken echt het ideale product zijn? Misschien wel om een, om offline het verschil te maken in plaats van online?

00:17:37
Eric en Kees kijken elkaar aan van… goede vraag eigenlijk.

00:17:41
Nou ja, ik denk wel dat de reden waarom mensen graag de boekwinkel inkomen, ten opzichte zeker van het online kopen, is juist de het advies wat een verkoper je kan geven, en niet een algoritme die ergens heeft gevonden dat de ene persoon dat ene boek heeft gekocht en toevallig dan het andere boek ook leuk zou vinden. Maar de verkoper met wie jij regelmatig hebt gesproken over je hobby, hebt gesproken die kan vertellen van dit is het boek wat jij fantastisch gaat vinden, want je kent elkaar en dat is iets wat alleen in een winkel kan.

00:18:12
Ja, want mijn grootste frustratie is dat het internet me steeds meer geeft van wat ik al gelezen heb. Dat is een beetje vervelend, want je komt daar ook niet meer uit op gegeven moment. Hoe zorgen jullie toch in dat proces dat je een andere wending in gaat met een klant?

00:18:26
Nou ja, dat is de ervaring die je hebt. Het probleem is: ik kan niet zo iemand van de straat afhalen die kan best wel verstand hebben van boeken. Maar hoe ga je met mensen om? Dat is dat kost je gewoon tijd en dat is de ervaring die we gezocht hebben, ook om in deze winkel neer te zetten en überhaupt in onze winkels. Je gaat pas meedoen op het moment dat je en die klant leert kennen en verstand hebt van hetgeen wat je verkoopt, en dat ook dat kost dienstjaren een 18 jarige gaat niet aan een 15 jarige uitleggen waarom Maarten ’t Hart fantastisch is. Nee, dat heeft dienstjaren nodig.

00:19:00
En stel ik, kom bij jullie in de winkel. Hoe zou dat dan werken? Hoe gaan jullie er achter komen welke kant je op moet krijgen?

00:19:10
Nou ja, dat zijn de gesprekken die je voert. Ik denk dat dat ook het stukje culturele ondernemerschap is. Je neemt tijd om je klanten leren kennen.

00:19:18
Hoe zou zou je? Zou je eens voor kunnen doen, hoe zou je dat doen?

00:19:21
Hoe ik dat doe? Ja, nou ja, op de eerste plaats, je wordt natuurlijk al welkom geheten en je gaat door die winkel nu heen, want dat is het voordeel van nu. Omdat we natuurlijk maar relatief weinig mensen in onze winkel mogen ontvangen, is dat je alle aandacht hebt om met onze eerste klanten in Deventer iedereen een persoonlijke rondleiding te geven.

00:19:38
Zo, die krijgt me een aandacht!

00:19:39
Je krijgt alle aandacht die die wil, hoewel een kwartier in de winkel, in een boekwinkel wel heel erg weinig is. Meestal besteden ze zo’n 22 tot 27 minuten in een boekwinkel dus daar moeten we wat korter in zijn. Maar daar begin je over van. Ja, wat beweegt die, want wat is wel z’n favorieten boek en waar kunnen we dan op voortborduren en dat is de kennis die je zelf in huis heb. Maar ja, dat kost tijd en het zal niet naar één of twee bezoekjes zijn, maar onze bezoekers in al onze winkels, die komen met een zeer grote grote regelmaat en de ene, die komt drie keer in de week en de volgende, die komt elke maand. Dus het kost je ook even tijd om je klant te leren kennen. Maar dat is, denk ik, het belangrijkste om gewoon die gesprekken te voeren. En dat daar kan geen algoritme tegenop op het internet.

00:20:23
Maar we hebben vanaf ik denk dat de grootste switch die wij gemaakt hebben in 2009, 2010, kijk, dat waren echt typisch een boekhandel, met heel veel kennis op het boek, hé, dus we hadden voor een geschiedenis kast, dan namen we een geschiedenis docent aan, weet je wel, en zo ging het maar gewoon door. Mensen hebben heel veel kennis van dat stukje en op een gegeven moment kwam ik erachter. Ja, wij weten alles van boeken, maar wij weten helemaal niks van mensen en dat heb ik op een gegeven moment. Dat is eigenlijk wel de grootste draai geweest. Ik zeg dat moeten we omdraaien? Natuurlijk, die basiskennis is natuurlijk goed, natuurlijk moeten wel, maar we moeten de klanten centraal staan. Hé. En toen hebben we in plaats van het credo boeken, boeken, boeken, hé, hebben we gezegd van nou, wij brengen je naar het mooiste verhaal en dat is eigenlijk: wat is je? Je bouwt een band op met iemand en soms, jij komt met iets binnen, met een vraag of nou ja, de meeste vraag is nou wat was het laatste boek waar je ontzettend van genoten hebt, dan hebben wij de kijken en dat is een beetje een persoonlijk algoritme dat je zegt van oh ja, een vrouw, ongeveer die leeftijd, ja, kijkt helder uit de ogen. Dus hé meer dan drie hersencellen.

00:21:31
Gelukkig.

00:21:32
Dus nou, wat zou en heb je dit weleens geprobeerd. Dus eigenlijk is het leuke dat je dus stel dat je nou verslaafd bent aan de zeven zussen hé zou best kunnen. Nou, dan heb je na de zesde hé kan je op een gegeven moment zeggen: nou, ja, weet je wel, dan hebben we nu wel eens gehad, want dat krijgen we ook. Hé dat als je elkaar kent, ja, ik heb nu al die zeven zussen gehad. Nou en dan zeg ik van, nou kunnen wel eens even iets anders proberen. Dus dan moet een vertrouwensrelatie ontstaan die ontstaat doordat mensen langer elkaar tegenkomen frequent komen, waardoor je dus het vertrouwen kunt krijgen dat je zegt van: nou, probeer, dit is en dat is nooit helemaal de plank misslaan dat zal wel niet, maar mensen zijn dankbaar, want kijk wordt overspoeld met allemaal. Nou ja, op social media, lees dit, kijk dat eet dit allemaal prima, maar het is als iemand als jouw beste vriendin zegt: ja, ja, moet dit echt lezen, dan is die kans groter. Iemand die je vertrouwt als hé, als die dat zegt, dan dat je alleen maar gebombardeerd wordt door reclame. En dat is een beetje de dat is een beetje de chemie die wij, die wij hebben. En daarom hebben we ook, ja, langer mens, onze arbeids. Nou ja, mensen, de arbeidscontracten tenminste die duren lang, maar ook bij ons. Als er gewoon mensen, vaste klanten, overlijden, ja, dan sturen wij gewoon ook gewoon kaartjes. Weet je wel dat dat soort dingen gebeuren gewoon?

00:22:55
Ja, echt een gewoon, echt een hele intense verbinding met de klant?

00:23:00
Ja van oh meneer de Jonge is dood weet je wel, nou prima, oh god ja, even een kaartje, ja, weet je wel en dat het gekke is dat heb ik in het voorgesprek ook gezegd, kijk, ik denk dat de marketingman die zal eigenlijk heel gek vinden dat wij van de meeste mensen wel weten hoe ongeveer zien. Nou, ja, die woont ongeveer in die buurt, heeft een zoon zo weet je wel. En ja, dat dat kind van hem is, ook niet helemaal helder, weet je wel. Dus wij weten globaal wel iets van die persoon, maar soms een mobiel nummer. Dat hebben we eigenlijk al niet eens. Nee, dat is gewoon gek, ja.

00:23:32
Het gaat echt allemaal opgevoerd. Het is niet op basis van data?

00:23:35
En natuurlijk hebben we tuurlijk wel 38000 man in een nieuwsbrief die eens in de twee weken d’r uit is. Allemaal prima. Maar heel simpel: ja, meneer De Jonge is dood, meneer De Jonge dood? Ja, ja, waar woont die nou eigenlijk? Ja, god ja, waar woonde De Jonge? Ja, die komt altijd, die stuurt nooit een jaartje. Nou ja, nou, weet jij nou snap je dus eigenlijk heb je een andere relatie dan wat voor marketing. En marketeers proberen dan weleens om dat allemaal te, nou, ja, nou, in ieder geval digitaal extra te ondersteunen. Dat doen we ook wel. Maar ons type publiek, ja, d’r zitten ook mensen die zeggen van ja, nee, maar ik wil die, willen ook een beetje op afstand. Dus je moet ook een beetje voelen. Het is een beetje gedragswetenschap hé van nou, je ziet op een gegeven moment aan de persoon en hoe die zich beweegt dat niet van nu, die komt, die komt echt gewoon, die komt snuffelen. Is goed, hoef je niks aan te doen. Na een kwartier kan je weleens en je weet ook, hé de run-shoppers de fun-shoppers de verdiepers hé, je hebt ook van die mannen die het zoveelste top tien blok staan te kijken, dan denk ik, oh, ja, die moet een cadeau hebben, weet je wel, nou zeg het maar, die of die weet je wel weet: drie is het? Oké, drie. dus dat je moet wel, dus we moeten, wij moeten niet alleen boeken lezen, wij moeten mensen lezen.

00:24:44
En gaat dat dan, want jullie vijf winkels inmiddels en volgens mij staat er ook nog wel op de planning om er nog eentje te openen.

00:24:55
Altijd.

00:24:57
Meer meer, maar gaat het dan in die verschillende winkels ook op een andere manier?

00:25:01
Nou, kijk, het mooie van kijk, we hebben het over het familiebedrijf het familiebedrijf is Broekhuis maar je hebt een club in Enschede die daar, als waarvan de hardcore kern die werkt er al 30 jaar in Enschede is, een heel andere stad dan Almelo, of Oldenzaal. Oldenzaal is veel bourgondischer is wat hé? En Almelo heeft natuurlijk een andere signatuur dan Hengelo, hé dan Deventer, weet je wel. Dus op zich zie je wel dat in grote lijnen de dingen wel: Hetzelfde gaan, maar ook collecties en ook, ja, gewoon het gedrag van mensen. Dat is in sommige steden echt wel anders. Dat je denkt van ja, weet je wel, dat kom je alleen maar in Almelo tegen, weet je wel dat? Dat zou je in Hengelo nooit tegenkomen dus dat dus, dat is op zich aardig. Dus je moet dat, je moet ook geen blauwdruk uit willen walsen we zeggen: nou, in hoofdlijnen is dit zoals we ook bijvoorbeeld deze periode aan aanpakken, maar lokaal zitten er verschillen. Iemand uit Enschede moet je echt anders behandelen dan iemand uit Oldenzaal ook al is het maar tien kilometer verder weg. En ook al komen een aantal van die klanten in al onze winkels, nou, je moet toch customizen, en dat hoort ook bij persoonlijke relaties allemaal.

00:26:12
Wat gebeurde er, want jullie kregen op bepaald punt te horen natuurlijk dat de winkels dicht moesten, of dat nou en alles wat je goed in bent, dat is juist die winkel. Was dat in eerste instantie even schrikken of was dat eigenlijk direct? Ja, wat deed dat?

00:26:26
Nou, het was zeker schrikken, want het moment dat het gebeurde halverwege december, ja, dat kon voor ons als boekwinkel en cadeau winkel eigenlijk niet ongunstiger vallen als dat wat je in de laatste twee weken van het jaar omzet, dat is procentueel op jaarbasis is echt een gigantisch bedrag, dus dat was even heel erg schikken. Het zorgde er ook voor dat we natuurlijk meteen moesten gaan kijken: van wat kunnen we wel, dan kun je kijken van wat kan niet, maar het schakelen als bedrijf is, van wat kunnen we wel organiseren? Dus we hebben daar twee of drie dagen over gedaan om een nieuw systeem weer op te zetten, of een veel groter schalig systeem, als dat het in het voorjaar was. En dat heeft nou ja, in ieder geval voor een deel nou in ieder geval je klantencontact weer weten terug te brengen.

00:27:12
Is dat dan een online systeem?

00:27:14
Ja, we hebben binnen broekhuis gewoon een heel goedwerkende website, waarbij we in de eerste periode heel veel thuis hebben bezorgd. Er kwamen vrijwilligers uit alle hoeken en gaten om de winkels te ondersteunen. We gingen zelf op de fiets of met de auto om alles te brengen en dat werd zeker door onze vaste gasten, klanten ontzettend gewaardeerd. Er waren straten waar we van de 30 huizen die er stonden, dat we er 28 gehad hebben, dus het werd ook nog eens een keer doorverteld van hé, bij broekhuis doen ze dit en dit en dat werd zeer gewaardeerd, maar het zorgt ervoor dat je wel in ontwikkeling moet zijn en dat is iets waar we in de afgelopen weken. Maar intussen dus al maanden natuurlijk wel heel erg achter zijn gekomen.

00:27:59
En heel veel verder weg dan de kern van wat je eigenlijk wilt zijn, kun je dan eigenlijk niet komen op dit moment?

00:28:05
Nee, kijk, we, we moeten, we zijn gedwongen om iedere drie week een nieuwe manier van winkelen uit te vinden. Dan komt de persconferentie zeggen van jongens, we gaan nou per twee mensen per, hé, nou, ik denk, hoe is het mogelijk? En dan moet je daar ook weer een vorm voor vinden. En daar, dat is wel is iets om moedeloos van te worden, we hebben natuurlijk die tijd gehad dat helemaal niks kon, hé, eind december? Nou, dat was natuurlijk een ramp en toen begon op een gegeven moment heel erg na een dag of twee goedlopende webshop mensen konden kunnen reserveren, wat ik al vertelde ook bij broekhuis bij iedere boekhandel in Nederland. De prijs is hetzelfde dus daarvoor hoeven mensen niet weg te gaan. Nou ja, het was inderdaad je hebt een cadeautje nodig. Wij pakken alles mooi als cadeau in. Nou ja, en dat hebben we ook allemaal bezorgd. Ook vanuit de gedachte, ik denk van ja. Maar als al dat personeel wat in dienst is, allemaal gewoon een boekje van tien euro gaat bezorgen op het fietsje in een kwartiertje ja, dat kan natuurlijk allemaal niet uit, maar in mijn credo is ook van: je moet je klanten niet bezighouden met jouw verdienmodel dit is dan, denk ik, van nou, ja, dit is wij hebben een probleem, de klant heeft een probleem, wij hebben een probleem, wij lossen het zo goed mogelijk ook met een glimlach en een mooi boekje. Dus ik zie dat ook een beetje als ik good-will kweken, he en ja en nu komt, nu zitten we weer in een andere fase. We hadden eigenlijk misschien gehoopt dat vanavond dat er iets lossere spelregels voor zouden zijn, maar het is als winkel natuurlijk, ja, heel heel frustrerend dat je om de drie weken een nieuw setje spelregels op tafel krijgt. En dan wordt wel verwacht dat je daar binnen één of twee dagen weer iets werkbaars van maakt, terwijl in essentie is: ja, is niet altijd alles even goed uitgedacht en ja, gaat dan weer een vorm vinden. En dat ja, en dan zie je ook wel weer eens dat dat in kleinere plaatsen dingen toch iets anders gaan dan in een stad en in het westen gaat het zo en zo weer wat wat? Nou? Ja, dus het is allemaal ja, maar we zitten, het is een onomkeerbaar proces, daar ben ik van overtuigd. Ja, maar dit, dit zal zeker een maand blijven waarin we nou ja, wat aanmodderen Godzijdank is nou wel, de winkel in Deventer nu helemaal klaar, dat is echt fantastisch. Dus dat is een beetje. Dus als ja, als we verder open kunnen, ja, dan hebben we gewoon vijf broertjes en zusjes die nou, die dan sterk staan.

00:30:26
Ja, we hebben we hebben in de uitzending of in deze podcast best wat ondernemers gehad die dingen bedachten in deze coronatijd waardoor ze eigenlijk voorgoed op andere gedachtes waren gezet of zijn gezet, dat ze gewoon echt dingen in hun kijk op het, op hun eigen winkel of op hun concept gewoon echt voorgoed zijn veranderd en dingen die ze anders blijven doen, als ik jullie zo hoor is dat? Is dat in jullie geval eigenlijk helemaal niet zo?

00:30:54
Nou, kijk, het hangt natuurlijk er vanaf wat er gebeurt op het moment dat die winkels allemaal weer open zijn. Kijk het bezoek aan een winkel, aan een stad maar we zitten, ook allemaal in de steden. Bewust, we zitten niet in winkelcentra gewoon het bezoek aan een stad, dat zal altijd blijven, dat past bij mensen, het zoeken naar andere verhalen. Kijk dat blijft ook iets, dus ik geloof dat dat wel in essentie blijft. Maar ook wij hebben wel aanpassingen gedaan. Het is niet zo dat we zeggen van nou weet je wel, we wacht even tot de storm over is en dan gaan we weer door met waar we mee bezig waren. En dat is eigenlijk een beetje het verhaal van je je hint een beetje op de nieuwe winkel. En dat is eigenlijk de webshop want wij hebben natuurlijk, we hebben in het verleden een heel prachtig antiquariaat in Enschede twee etages. Daar is Eric gewoon eigenlijk het opperhoofd van geweest, jarenlang en daar bestel, ja daar wordt landelijk heel veel verstuurd vanuit webshop prima, iDeal alles erop en eraan. Maar sinds die lock-down was het ineens een heel ander verhaal, want toen begonnen mensen ineens allemaal nieuwe boeken bij ons te reserveren, wat voorheen eigenlijk niet voorkwam. En ja, we hadden ook een beetje de setting als iemand dan gewoon op vrijdagmiddag een vraag stelde via een chat of nou, dan werd dat maandagmorgen na het eerste kopje koffie werd dat wel eens een keer opgepakt. Ja, maar dus eigenlijk hebben we hiervan geleerd. Joh, die zesde winkel, wij moeten gewoon die webshop professionaliseren ik bedoel, de motor loopt wel, daar mag wel een ander sausje overheen. Maar ik heb is wel grappig, ik had met zes teams van de Saxion Deventer, die hadden allerlei nou, ik had gezegd als project Broekhuis Deventer. Wat moeten wij als bedrijf nou anders doen? Nou, in basis zeggen ze: joh, wil jij de twintigers en misschien de begin dertigers wil jij die raken, dan moet je dat met andere technieken kijk het cultureel laden van die winkels. Dat kunnen wij allemaal wel. Maar je moet met andere technieken op andere tijden, hé, andere mensen, dan moet je niet mensen hebben die al 40 jaar bij ons doen en dan ineens help desk gaan spelen. Zo werkt dat niet. Dus dat heeft mij de ogen geopend, dat ik dacht van ik moet daarin, hoe dat met die winkels overga wil ik een deel houden van die omzet die ons nu op die manier gegund wordt, dan moet ik dat ook professioneel met de goede helpdesk en goede klantenservice dan wordt dat ook een echte zesde winkel die we gaan doen. En dan houden we op die manier wat vast. Want we weten één ding, zeker: het online gemak en de manier waarop mensen bij ons bestellen dat zal dat blijft en dan moeten we dat nog goed doen blijven zeggen van hé, wij spelen in de Champions league wij doen het goed of we doen het niet. Dus dit is de kans om door te pakken. Prima, nou en daar gaan we nou ja, echt jonge mensen voor, mensen die drie jaar voor Apple hebben gewerkt, de help desk hebben gedaan, nou, die niet alleen inhoudelijk een vraag kunnen beantwoorden, maar ook een beetje een sturend antwoord heel prettig kunnen geven. En nou, ja, dus dat heeft de ogen wel geopend van ja de, juist omdat prijs geen item is, snelheid eigenlijk ook niet. Die krijgt het fantastisch ingepakt dus iemand die gewoon bij boekenhandel boekhuis.nl al gewoon een boekje intikt die heeft het ook morgen, keurig ingepakt tegen dezelfde prijs. Nou ja, dus dat is natuurlijk wel een mooi gegeven en daar gaan wij op verder borduren, dus dat is wel een, dat is echt wel een een kanteling in het hele denken.

00:34:29
En stel nou dat dat online gaat doorzetten en dat wordt, maar meer en meer dat percentage van mensen die online boeken gaan kopen.

00:34:39
Ja, dan wordt die zesde winkel wordt steeds belangrijker.

00:34:43
Ja, en hou je er dan nog wel plezier in?

00:34:45
Ja, ja, kijk, het is een heel andere tak van sport. Wij denken vaak mensen zeggen van: ja, je moet als winkel een webshopje erbij hebben, weet je wel, dan zie je al die mensen fotootjes maken, weet je wel, helemaal schattig, helemaal kansloos natuurlijk. Dat kan alleen maar als je, als je een hele grote markt naast bekendheid hebt en echt een grote gunfactor nou, ik denk dat wij die wel in, althans in Twente is die er erg groot. Maar het is een aparte tak van sport. Weet je wel, het, het is, het gaat op andere tijden. Als jij een chat op zondagmiddag krijgt of op zaterdagmorgen krijgt en die ga je maandagmorgen beantwoorden. Nou, een twintiger is gewoon afgehaakt dus betekent dat we met andere mensen, op andere tijden, met andere technieken en zo proberen we dat vast houden. Ja, maar het is niet wat ik het leukste vind, het moet wel. Het totaal moet de familie wel kunnen helpen.

00:35:35
Ja, want als ik even terug ga naar het begin, dan had je het over mensen naar het verhaal brengen en magie en cultureel ondernemen, dat lijkt me dan eigenlijk helemaal verdwenen.

00:35:45
Nee, nou, kijk dat, dat klopt. Kijk, als je echt een een webshop wil hebben, kijk zeker voor, als het in je regio is, dan is het anders. Maar als iemand uit Alphen aan de Rijn bij ons een boekje bestelt dan wil die het gewoon snel en efficiënt en dan moet, dan is dat een logistiek proces bij ons ging het in de lockdown zo dan werd er dan wel online iets besteld. Maar dan ging mevrouw De Boer toch even bellen naar Almelo. Ja, maar mijn nichtje Michelle is jarig en kun je daar een kaartje bij doen en met een poesje daarop en kun je d’r opschrijven he: “Lieve Michelle…” weet je wel, nou, ja, en dan zijn wij ook van die van die lieverds die dat ook allemaal doen en kun je dat erbij doen en kun je dat pakketje pas volgende week woensdag versturen, want het is donderdag pas jarig en ik vind van van, dan weet je, ja, weet je, dat moet je dus in een professionele webshop helemaal niet willen. Dus maar ja, dat is een beetje. Ja, nou ja, dus die die werelden moeten, die moeten, die moeten wat naar elkaar toegroeien en maar wil je een webshop goed doen, dat is een totale different ball game dan en ik moet zeggen dat dat dat niet mijn passie is.

00:36:53
Maar is dat ook de grote uitdaging dan, want je geeft aan he. Bij ons krijg je een steeds hoger plekje als je misschien twaalf en half jaar or vijfentwintig jaar in dienst bent. Nu krijg je te maken met mensen die misschien nog niet in dienst zijn, maar een hele belangrijke rol gaan krijgen, namelijk die zesde winkel. Ja, nou ja, ik kijk daar wel naar uit. Ik moet zeggen dat ik, ik kijk ernaar uit, nou, jij kent dat ook Eric om met twintigers hé kijk, ik heb genoeg gevoel bij dingen om te denken. Dit klopt wel, dat klopt niet, maar ik zie natuurlijk wel als iemand denkt van: hé, die is, die is commercieel, die is communicatief handiger oftewel de meeste mensen die in de boekhandel werken. Dat zijn meestal niet de meest communicatieve mensen. Dat zijn vaak mensen die zich een beetje het plaatje van je zit, een beetje lezend en een beetje weg het zijn.

00:37:45
Dromers?

00:37:45
Introvert?

00:37:46
Ja, maar kijk het aantal boek verkopers dat is maar heel beperkt. Nee, wij werken in een boekhandel, maar we zijn geen boek verkoper. Er zijn maar weinig mensen ook bij ons. Maar dat geldt in heel Nederland. Als ze, als er misschien twee, drie procent is die zegt van joh hé nou, die hé, De Nieuwe Aarde ja, die moet je gewoon meenemen, weet je wel, dat is, dat ga je ook leuk vinden. Dat kunnen wij niet. Wij hebben, wij zijn geen, wij zijn geen verkopers en dat heeft ook wel z’n voordeel dat mensen niet idee hebben van nou, daar probeert iemand mij ja, iets aan te smeren. Maar het heeft ook wel. Dus ik vind het leuk om met nieuwe mensen die wel een beeld hebben van hoe is een webshop hoe je een goeie supportafdeling gaat doen. Kijk, als nou iemand belt van goh, kijk, die webshop zit in Enschede en dus iemand zegt van: Goh, ja, mevrouw van die 70, 80 jarige, ja, ik kom er niet zo goed uit met mijn accountje, ja dan zeggen we oh webshop hup doorverbinden en dan zien we het wel. Nou, maar je moet iemand hebben, hé, dat zijn we nu aan het installeren, dat die me zegt: nou, mevrouw, heb je koffie bij de hand, nou gaan we samen eens even kijken. Ja, wat ziet u daar weet je wel. Nou, dan gaan we eens even. Dat doen wij niet, wij gooien het over de schutting naar een club in Enschede die dat doet en dat zijn jongens bij meisjes van het antiquariaat. Ja, dus wij moeten dat soort dingen professionaliseren en dat is natuurlijk wel heel leuk.

00:39:08
Iedereen zijn talent.

00:39:09
Ja, en daarom ga ik ook bewust niet met mensen die al tien, vijftien jaar bij ons werken. Nee, die moet ik juist helemaal niet hebben en ik moet juist jonge mensen in. Met name. Ook moet ik zeggen, Saxion Deventer, heb ik zes van die projecten mee gehad. Die hebben mij echt op de. We doen op de socials wat nou zeggen, joh wil je echt, wil je echt ons inspireren? Hé, dat cultureel laden? Dat kunnen jullie maar. Dus ik vraag ook aan die jongen: wat vind jij nou? Waar wordt jij nou warm van op de Instagrams hé, nou ja, dat is niet altijd de nieuwe Adriaan van Dis ja, nee dus, en we hebben ook heel veel andere leuke cadeau-artikelen en dan daar gaat het om. Wij moeten gewoon verbinding blijven houden met die met die nieuwe generatie en dat moeten we gewoon doen, ondanks dat we op dit moment natuurlijk helemaal niets verdienen. Maar toch moet ik daarin investeren om te zorgen dat we gewoon die generatie blijven vasthouden. En da’s gewoon een keuze.

00:40:02
En Eric , jij bent nu eigenlijk net begonnen als chef Deventer, zou ik zo wel kunnen zeggen. Daaar ben jij ook. Dan ben je niet aan begonnen als je geen toekomst ziet in die winkel.

00:40:14
Nee, absoluut niet. Het is juist de geschiedenis, die deze stad heeft en wat de vele jaren die hier nog zeker voor broekhuis volgen, is dit een fantastische uitdaging en daar valt hier nog heel veel te ontdekken en heel veel te gaan organiseren. Ja, als je het mij kunt vertellen hoeveel boekwinkel in de afgelopen vijf jaar in een nieuwe stad zijn begonnen, nou, die kun je niet op een hand tellen.

00:40:40
Dat zijn er niet veel.

00:40:41
Dat zijn er niet veel, dus het feit dat we hier die kans hebben om een volledige nieuwe winkel in een nieuwe stad voor ons neer te zetten, is dat een uitdaging die je, die je maar zelden kunt krijgen, en dat is da’s fantastisch om te doen.

00:40:53
En hoe kijk je dan tegen die toekomst aan? Wat zijn je dromen?

00:40:58
Nou sowieso om van Broekhuis Deventer een fantastische winkel neer te zetten en ja, het personeel, wat wat ik uit de broekhuis winkels gehaald heb, nou waar we het net over hadden, ja, dat dat niet automatisch verkopers zijn. Nou, ik heb ze uit de winkels gehaald, uit, want dat is hetgene wat ik denk, wat onze meest onderscheidend kan maken, dat we juist ja benaderbaar zijn, dat we juist met een met een glimlach in onze winkel staan. En ja, dat zijn de eerste stappen: samenwerken met andere partijen in de stad en of dat de bibliotheek is of andere horeca, wat we in de andere steden al wel hebben gedaan, dat zijn de stappen die we moeten gaan ondernemen.

00:41:41
Je zegt samenwerken, want hoe hoe ben je dan onderdeel van het geheel?

00:41:45
Nou ja, als ik kijk van wat we in de afgelopen jaren in, zeker in Enschede, hebben neergezet, maar ook Oldenzaal dat die zijn samen gaan werken met bibliotheken en de horeca gelegenheid om leuke evenementen te organiseren waarbij alle partijen eigenlijk een deel is inleveren van wat zij, wat voor hun belangrijk is of waar zij verplichting aan hebben, en dat we d’r ook met z’n allen wat aan overhouden en daardoor kun je denk ik, fantastische evenementen neerzetten, en dat is iets wat we in Deventer ook weer vanaf nul af aan moeten gaan organiseren en dat is leuk om te doen.

00:42:19
Dan maak je samen eigenlijk de stad?

00:42:21
Ja, kijk, het is op zich is het heel leuk om in een stad die wij natuurlijk wel kennen, want ik bedoel Deventer is natuurlijk, ja, het is natuurlijk Overijssel, dus we kennen de stad al wel. Maar ik, ik kan me Eric wel heel goed invoelen dat je je hebt het ook wel fijn om een grote nieuwe winkel mooie collecties 600 vierkante meter hier in de lange bisschopstraat neer te zetten zonder dat je enige historie hebt, dat is ontzettend prettig, hé, want als je meestal in inderdaad, als iemand iedereen vindt, ook wat van, dat is al me die oudere boekhandels iedereen vindt er wat van, hé, het is, je bent ook een soort publiek eigendom, is net als FC Twente of Go Ahead of Gols als je al langer dan 100 jaar bestaat, hé, nou dan dan is het ook, is het ook van de gemeenschap en het is nu wel eens prettig, dat heeft voor en nadelen. Maar het is nu wel eens prettig om gewoon helemaal opnieuw te beginnen. Dat vind ik, ja, dat is op zich al een. Ja, dat is in onze tak van sport is dat vrij uniek.

00:43:22
Nou, we hebben ook met de collega’s erover gehad dat we hebben gekeken van wat zijn de de goede kwaliteiten die d’r in onze huidige winkels zijn en welke onderdelen kunnen we uit elke winkel halen om in één winkel eigenlijk alle goede eigenschappen, zeg maar, in één winkel weer terug te te brengen? En ja, de dingen die je eigenlijk al heel lang doet? De bepaalde service die je verleent die wellicht niet zo handig zijn, of maar omdat je dat ooit gedaan hebt en je daar kun je niet meer mee terug. Ja, de, die kunnen we wegstrepen en we zetten hier alleen eigenlijk alles wat we goed kunnen en goed doen, dat wordt in één winkel wordt daar toegepast.

00:43:59
Nou, je moet ook niet vergeten, kijk, wij hebben klanten van 8 tot 88, zeg ik altijd hé en we hebben klanten die digitaal heel vaardig zijn en met mensen zijn altijd wel twee of drie. Die moeten dan gewoon nog een kaartje sturen met een postzegeltje erop van uw boek is hier meneer de boer, weet je wel en alles daar tussenin is, hé zit daar ook in. Dus dat nou, dat vertraagt enerzijds ook je kunt niet alles gedigitaliseerd hebben, hé, maar ja, je weet gewoon omdat je dus een hele brede groep hebt, heb je soms nog wel dingen waarvan ik denk van: nou, ja, weet je al over tien jaar is dat ook voorbij. Ik zie het een keer als ik dan zo’n kaartje zie liggen, meneer de boer, en die woont verdorie drie straten verder weet je wel een boek, stel God en ik het dan, hé, maar snap je, ik weet gewoon dat je kan zeggen: stuur die man heb je, maar weet je met sommige mensen en geen email hebben, weet je al een amper mobiele telefoon. Oké, dat zijn er niet meer, zo heel veel, maar die dingen, ja, dat hoort er ook bij. Dus het is bij ons wel vrij arbeidsintensief weet je wel, het is mensen hebben vragen in de winkel, mensen sturen je via wordfeud een berichtje van, leg dat boek even klaar en verwachten gewoon dat als je Facebook avonds de chat erop zet, dat er ook iemand inhoudelijk antwoord geeft. Hé daarbij ben je nog keer 60 uur open. We hebben natuurlijk heel veel informatie die ’s avonds via de televisie bij ons komt. Als Pieter Omtzigt van’s avonds bij televisie zit en ’s morgens bij ons om een boeken te signeren, nou dan heeft dat een effect, daar moeten we ook alert op zijn, dat moeten we ook sturen. Dat doen we ook allemaal wel. Maar dat dus ja, je zegt dus dat maakt het allemaal ja en we krijgen gewoon met vulpen handgeschreven boeken van. Wilt u briefjes van? Nou, we zijn weinig mobiel, maar kunt u deze drie boekjes bij ons afkomen leveren. Dus ja en alles ertussenin en dat maakt het ook wel soms wel heel erg bewerkelijk dat soms je denkt van eigenlijk zou ik zeggen nou liever alleen dat en maar ja, en dat heeft ook wel weer zijn charme.

00:46:01
Ja, nou, ik wil jullie eigenlijk heel erg bedanken dat jullie ons vandaag mee wilden nemen, door jullie bedrijven, door jullie mooie familiebedrijven en jullie sterke kanten en de uitdagingen waar jullie ook voorstaan rond Corona en ook de digitalisering. Wij sluiten de podcast altijd af door te vragen: wat ga jullie vandaag nog doen?

00:46:28
Ik heb thuis nog een boek liggen, de atlas van de geschiedenis.

00:46:34
Kijk, je gaat lezen!

00:46:35
Daar moet ik nog 300 pagina’s intussen dat wordt mijn klus voor vanavond.

00:46:40
Ja, je gaat vanavond nog 300 pagina lezen.

00:46:42
Nou dat zullen niet, dit is niet een boek wat je van de 1 tot tot 600 leest, maar een aantal pagina’s gaan daar zeker weer van gelezen worden.

00:46:52
Nou mooi toepasselijk en Kees?

00:46:54
Nou, ik heb voor vanavond in de planning staan dat wij. Wij geven een boek uit van 22 bekende auteurs, grote namen van Kees van Kooten, Maarten ’t Hart, noem het allemaal maar op en daar ben ik nog wat aan het schaven het voorwoord en dat wordt een boek wat de heropening van de boekhandels in Nederland moet gaan belichamen dus dat moet woensdag naar de drukker, dus ik heb nog even wat laatste dingen.

00:47:20
Dat meer mensen meer boeken zijn gaan…

00:47:22
Nee, maar gewoon dat kijk, ik heb, ik heb 22 en dat daar zit ook inderdaad een Adriaan van Dis tussen, en allemaal van dat soort mannen gevraagd van joh, wil je nou niet in die lockdown periode niet is een mooi verhaal. Wat jullie nou? Waarom die fysieke boekhandel nou zo belangrijk is en dat hebben ze allemaal gedaan, heb ik ook. Ga ik een mooie uitgaven maken. Ik had oorspronkelijk had ik een bedacht voor de opening van Deventer, maar ik kreeg zoveel van die verhalen. Dacht ik nou, wat een mooi kloek boek! Toen dacht ik van nee, dan laat ik hem eind maart verschijnen. En dan, dat is ook een beetje het moment dat de boekhandels in Nederland wat meer publiekelijk bezocht mogen worden. En dat wordt dan een ode, leve de boekhandel heet het boek wordt een ode van auteurs aan de boekhandel. En nou ja, dat, dan moet ik vanavond nog eventjes, nouja.

00:48:05
Afmaken?

00:48:06
Nou, niet afmaken er is wel heel veel werk in gedaan, maar ik noem een voorwoord dus dat gaat altijd om een woordje hier en een woordje daar en een zinsnede hier, dat je denkt van oh, ja.

00:48:14
En die is niet op het internet te krijgen, denk ik?

00:48:16
Nou ja, uiteindelijk straks wel via de website maar in principe niet. Nee, kijk, ik bied hem ook gewoon aan aan de grote of en ook de kleinere boekhandels. Dus hij komt bij Lochem in Lochem te liggen, hij komt bij atheneum te liggen, hij komt hier bij Praamstra te liggen, hij komt bij te broekhuis liggen, hij komt eigenlijk bij alle, zeg maar een serieuze boekhandels. Komt dat boek te liggen. Nou, dat vind ik gewoon leuk. Dat is een beetje, ja, mijn manier om een beetje door die tijd heen te komen, een beetje leuke dingen doen dus en we hopen dat dit echt wel, ja, dat dit echt lezers ook duidelijk maakt van: Goh, hé, wat is er nou mooier dan de boekenhandel om de hoek, waar ik verrast kan worden door kijk mensen, je komt met een idee van ik, ik heb iets nodig en uiteindelijk ga je vaak met iets anders naar huis en dat is erin. En dat effect heb je dus nou niet, dus iedereen weet oh, ik moet de nieuwe, de nieuwe Gretchen hebben, weet je prima, dus je verkoopt nu eigenlijk alleen maar top-tien en nu de winkels weer open zijn, mensen zien ineens, oh. En dat is eigenlijk precies wat wij het rijp en groen, dat is nou precies waarom wij hier op aard zijn en het wordt wel leuk dat wij dat straks weer mogen gaan doen natuurlijk.

00:49:30
De boekhandel vergroot onze wereld.

00:49:32
Zo is het.

00:49:33
Mooi, dank jullie wel.

00:49:35
Graag gedaan.